وبسایتها بستری مناسب برای معرفی خدمات، فروش محصولات، ارائه اطلاعات و ایجاد ارتباط با مخاطبان به شمار میروند. نخستین و مهمترین گام برای راهاندازی یک وبسایت، انتخاب و ثبت دامنه مناسب است. دامنه در واقع آدرس اینترنتی وبسایت محسوب میشود که کاربران از طریق آن به سایت دسترسی پیدا میکنند.
در ایران، ثبت دامنههای ملی با پسوند .ir از طریق سامانهای رسمی به نام سامانه نیک انجام میشود. آشنایی با نحوه ثبتنام در این سامانه و فرآیند خرید دامنه .ir برای تمامی افرادی که قصد ورود به فضای وب را دارند، ضروری است. این مقاله بهصورت کامل و مرحلهبهمرحله، تمامی نکات مربوط به ثبتنام در سامانه نیک و خرید دامنه .ir را بررسی میکند.
سامانه نیک که با آدرس اینترنتی nic.ir در دسترس است، مرکز ثبت دامنههای اینترنتی ملی ایران میباشد. این سامانه زیر نظر پژوهشگاه دانشهای بنیادی (IPM) فعالیت میکند و مسئولیت مدیریت، ثبت، تمدید و نظارت بر دامنههای ir. و زیرپسوندهای آن را بر عهده دارد. تمامی دامنههایی که با پسوند .ir ثبت میشوند، باید در این سامانه تعریف شده و مالک آنها دارای شناسه کاربری معتبر باشد. به بیان دیگر، بدون داشتن شناسه نیک، امکان ثبت دامنه ir. وجود ندارد.
سامانه نیک امکان ثبت دامنههای مختلفی را برای کاربران فراهم کرده است. هر دامنه کاربرد ویژهای دارد و انتخاب صحیح آن برای موفقیت وبسایت اهمیت زیادی دارد.
دامنه ir. عمومیترین و رایجترین نوع دامنه در ایران است.
کاربرد: مناسب برای افراد، کسبوکارها، استارتاپها و وبسایتهای شخصی یا تجاری.
ویژگیها: ثبت ساده، شناختهشده در سطح ملی و قابل اعتماد برای مخاطبان ایرانی.
دامنه co.ir بهطور خاص برای فعالیتهای تجاری و شرکتها طراحی شده است.
کاربرد: شرکتها، موسسات تجاری، فروشگاهها و کسبوکارهایی که ماهیت اقتصادی دارند.
ویژگیها: نشاندهنده رسمی بودن کسبوکار و معتبر بودن وبسایت در حوزه تجاری.
دامنه ac.ir مخصوص مراکز آموزشی و دانشگاهی است.
کاربرد: دانشگاهها، مدارس، موسسات آموزشی و پژوهشی.
ویژگیها: نشاندهنده اعتبار علمی و آموزشی و محدود به نهادهای مجاز آموزشی.
دامنه gov.ir تنها برای نهادهای دولتی و سازمانهای حکومتی در نظر گرفته شده است.
کاربرد: وزارتخانهها، سازمانها و ادارات دولتی.
ویژگیها: سطح بالایی از اعتبار و رسمی بودن، و فقط قابل ثبت برای ارگانهای دولتی.
ثبت دامنه ir. دارای مزایای متعددی است. هزینه پایینتر نسبت به دامنههای بینالمللی یکی از مهمترین مزایای آن محسوب میشود. پرداخت هزینه بهصورت ریالی انجام میشود و نیازی به پرداخت ارزی نیست. دامنه ir. برای کاربران ایرانی اعتبار بالایی دارد و اعتماد مخاطبان داخلی را بیشتر جلب میکند. همچنین این دامنه از نظر قوانین داخلی کشور شفافتر بوده و مشکلات حقوقی کمتری دارد. از نظر سئو نیز، دامنه ir. برای وبسایتهایی که مخاطب اصلی آنها کاربران ایرانی هستند، گزینه مناسبی به شمار میرود.
برای شروع، وارد سایت nic.ir شوید. در صفحه اصلی در نوار ابزار بالای صفحه در صورتی که قبلأ حساب کاربری داشته اید بر روی دکمه ورود کلیک کنید تا با درج شناسه یا پست الکترونیک و رمز عبور خود مانند تصویر زیر به پنل کاربری تان هدایت شوید.
پنل کاربری سایت نیک طراحی شده است تا کاربران بتوانند به راحتی تمامی خدمات و امکانات مربوط به دامنهها و سرویسهای خود را مدیریت کنند. این پنل شامل بخشهای متنوع و کاربردی است که در ادامه به تفکیک توضیح داده شدهاند:
داشبورد پنل کاربری، صفحه اصلی شما است که وضعیت کلی حساب کاربری و سرویسهای فعال را نمایش میدهد. در این بخش میتوانید:
خلاصهای از دامنههای ثبت شده و وضعیت آنها را ببینید.
اطلاعیهها و پیامهای مهم سایت نیک را مشاهده کنید.
دسترسی سریع به بخشهای مختلف پنل داشته باشید.
این بخش امکان مدیریت کامل دامنههای ثبت شده را فراهم میکند. امکانات این بخش شامل:
مشاهده جزئیات دامنهها مانند وضعیت ثبت، تاریخ انقضا و سرورهای نام (DNS).
تمدید دامنهها قبل از پایان مهلت آنها.
انتقال دامنه به حساب کاربری دیگر یا ثبت دامنههای جدید.
فعال/غیرفعال کردن قفل دامنه و مدیریت تنظیمات امنیتی.
در این قسمت کاربران میتوانند تمامی تراکنشهای مالی خود را مشاهده و مدیریت کنند:
مشاهده فاکتورها و رسیدهای پرداخت.
پرداخت سریع و آنلاین برای تمدید دامنهها و سرویسها.
بررسی تاریخچه تراکنشها و مدیریت روشهای پرداخت.
بخش پروفایل برای مدیریت اطلاعات شخصی و امنیت حساب شما طراحی شده است:
تغییر اطلاعات تماس و مشخصات کاربری.
تغییر رمز عبور و تنظیمات امنیتی مانند احراز هویت دو مرحلهای.
مدیریت اعلانها و تنظیمات ایمیل.
در این بخش کاربران میتوانند درخواستهای خود را به تیم پشتیبانی سایت نیک ارسال کنند:
ثبت تیکت جدید برای مشکلات فنی یا سوالات مرتبط با خدمات.
مشاهده پاسخها و تاریخچه تیکتها.
دسترسی به مقالات راهنما و سوالات متداول.
این بخش شامل ابزارها و سرویسهای اضافی برای مدیریت حرفهای دامنهها و وبسایتها است:
تنظیم DNS و رکوردهای دامنه.
فعالسازی خدمات میزبانی یا ایمیل.
دسترسی به ابزارهای امنیتی مانند گواهی SSL.
در غیر این صورت جهت ثبت نام و تکمیل حساب کاربری خود بر روی دکمه ثبت نام کلیک کنید.
در این مرحله باید نوع شناسه کاربری خود را مشخص کنید. گزینهها شامل شخص حقیقی، شخص حقوقی (شرکت یا مؤسسه)، مراکز آموزشی و نهادهای دولتی است. انتخاب صحیح این بخش اهمیت زیادی دارد، زیرا اطلاعات مالک دامنه بر اساس آن ثبت میشود. نوع دامنه خود را انتخاب کرده و بر روی ادامه کلیک می کنیم.
در مرحله ی بعد بایستی کد ملی خود را درج نمائید. (در صورتی که قبلأ در سامانه ثبت نام به عمل آورده باشید با خطای ثبت تکراری کد ملی مواجه خواهید شد).
پس از درج کد ملی و وارد کردن ایمیل خود کدی جهت احراز هویت به پست الکترونیکی شما ارسال خواهد شد. کد را در سامانه درج و همانند تصویر بر روی دکمه ادامه کلیک نمایید. ایمیل ثبتشده در سامانه نیک نقش بسیار مهمی دارد. تمامی اطلاعرسانیها، پیامهای مربوط به دامنه، تمدید اعتبار و تغییرات از طریق این ایمیل ارسال میشود. بنابراین باید از ایمیلی استفاده شود که همیشه به آن دسترسی دارید.
در فرم ثبتنام، اطلاعاتی مانند نام و نام خانوادگی ، شماره ملی، آدرس ایمیل، شماره تلفن و نشانی کامل محل سکونت و... را به درستی وارد نمائید. صحت این اطلاعات بسیار مهم است، زیرا مالکیت دامنه بر اساس آنها تعیین میشود و در صورت بروز مشکل، امکان تغییر مالکیت بهسادگی وجود نخواهد داشت. تمامی مشخصات خود را درج نمایید و بر روی دکمه تایید و ادامه کلیک کنید.
در این مرحله همانند تصویر بایستی کد ملی، شماره موبایل، نام و نام خانوادگی، تاریخ تولد و ... خود را جهت ثبت در سامانه نیک درج کنید سپس کد کپچا را وارد کرده و بر روی تایید و ادامه کلیک کنید.
نکته 1: شما می توانید تنها موارد ضروری (*) ستاره دار را تکمیل نمائید و باقی موارد را خالی بگذارید.
نکته 2: نام و نشانی و سایر اطلاعات بایستی به زبان لاتین درج شود.
در این بخش میتوانید مشخص کنید چه افرادی اجازه انجام تغییرات روی دامنه شما را داشته باشند. برای کاربران تازهکار، توصیه میشود تنظیمات پیشفرض را بدون تغییر ذخیره کنند تا امنیت دامنه حفظ شود.
پس از تکمیل ثبتنام، سامانه یک شناسه یکتا به شما اختصاص میدهد که معمولاً به شکل ترکیبی از حروف و اعداد به همراه پسوند irnic است. این شناسه، هویت شما در سامانه نیک محسوب میشود و برای تمامی عملیات مربوط به دامنه مورد استفاده قرار میگیرد.
پس از دریافت شناسه نیک، میتوانید نام دامنه موردنظر خود را جستجو کنید. این کار از طریق سایت نیک یا شرکتهای ثبتکننده دامنه انجام میشود. انتخاب نام دامنه باید با دقت انجام شود. دامنه باید کوتاه، ساده، مرتبط با موضوع فعالیت و بهراحتی قابلحفظ باشد. استفاده از نامهای پیچیده، اعداد یا علائم اضافی توصیه نمیشود.
در این روش، کاربر وارد حساب کاربری خود در سامانه نیک میشود، نام دامنه را ثبت میکند، مدت اعتبار را انتخاب کرده و هزینه را پرداخت میکند. این روش رسمیترین راه ثبت دامنه است اما ممکن است برای کاربران مبتدی کمی پیچیده باشد.
بسیاری از شرکتهای هاستینگ ایرانی خدمات ثبت دامنه ir. را ارائه میدهند. در این روش، کاربر تنها شناسه نیک خود را وارد میکند و شرکت واسط، مراحل ثبت دامنه را انجام میدهد. این روش سادهتر بوده و معمولاً همراه با پشتیبانی فنی است.
دامنههای ir. معمولاً برای مدت یک تا پنج سال ثبت میشوند. پس از پایان اعتبار، دامنه باید تمدید شود. در صورت عدم تمدید بهموقع، دامنه غیرفعال شده و در نهایت آزاد میشود و امکان ثبت آن توسط افراد دیگر وجود دارد.
سامانه نیک امکان مدیریت کامل دامنه را فراهم میکند. کاربر میتواند تنظیمات DNS را تغییر دهد، دامنه را به هاست متصل کند، مالک دامنه را تغییر دهد، دامنه را قفل یا آزاد کند و وضعیت کلی دامنه را مشاهده نماید.
شناسه نیک و رمز عبور آن باید بهصورت امن نگهداری شود. واگذاری دامنه به دیگران باید با دقت انجام شود. برای فعالیتهای تجاری، بهتر است دامنه به نام شخص حقوقی ثبت شود تا در آینده مشکلات حقوقی ایجاد نشود.
ثبتنام در سامانه نیک و خرید دامنه ir. یکی از مهمترین مراحل برای راهاندازی وبسایت در ایران است. با آشنایی کامل با مراحل ثبتنام، انتخاب دامنه مناسب و مدیریت صحیح آن، میتوان حضور حرفهای و مطمئنی در فضای اینترنت داشت. دامنه .ir به دلیل هزینه مناسب، اعتبار داخلی و سازگاری با قوانین کشور، انتخابی ایدهآل برای وبسایتهای ایرانی محسوب میشود.
